6.SINIF - TÜRKÇE - PARÇADA ANLAM ( KONU ANLATIM 2 )

C) ANLATIM ÖZELLİKLERİ

➡️ Doğallık
Anlatımını zorlanmadan içtenlikle ve samimiyetle yapılmasıdır.

➡️ Akıcılık Başlığın adından da anlaşılacağı üzere, bir anlatımın su gibi akıp gitmesidir.Yazını kolay okunabilmesi ve rahatsız kelimelerin kullanılmamasını ifade eder. Vazgeçilmeyen unsurlardan biridir.

➡️ Yoğunluk 

Birçok anlamı bir arada anlatmak yazmaktır. Kısaca bir ifadede birden fazla yorum çıkartabiliyorsak orada yoğunluk var demektir.

➡️Tutarlılık 

Anlatımın mantık kurallarına uyması, duygusal ve düşünsel çelişkiler taşımaması, konudan sapılmaması tutarlılıkla ilgilidir

➡️ Açıklık 

Anlatılmak istenenin kolayca anlaşılmasına denir .

➡️ Özgünlük 

Sanatçının, yapıtını oluştururken başkasına benzememesi, taklitten uzak durması, orijinal olması, yeni, farklı şeyler söylemesidir.

➡️Özlülük 

Anlatımda az sözle çok anlam ifade eder. Kısa ve öz mesajlar verir.

➡️ Kalıcılık 

Geçmiş bir dönemde ortaya konan bir yapıtın gelecekte de ilgi görmesi

D) ANLATICI TÜRLERİ

➡️ Birinci kişi ağzıyla anlatım 

Yazar kendi başından geçen veya içinde bulunduğu bir olayı anlamasına denir. Ben yada Biz ekleri kullanılır.

Örnek;

• Gece saat 02:15 suları, öyle bir güzel uykuya dalmıştım ki bir anda sesler geldi. Korkmaya başladım. çıksam mı diye düşündüm sonra bir ses daha geldi kalktım baktım. bizim köpek uyuyamamış beni rahatsız etmemek için su içmeye çalışıyor muş ki yanındaki sehpayı devirmiş. Kıyamam ya suyunu tekrardan verdim. sonra yanıma alarak uyudum.işte böyle bir korku ve bu korkunun altında benim tomyim varmış. 

➡️ Üçüncü kişi ağzıyla anlatım.

Yazar, genellikle duyduğu ve gördüğü şeyleri anlatır.O yada onlar eklerini kullanırlar.

Örnek;

• Arkadaşım ofiste çalışırken isimsiz bir yerden çiçek gelmiş tabi merak etmiş. tabi öyle böyle derken akşam çıkışta tam iş yerinde çıkmış bir kız gelmiş elinde çikolata ilerde bir bey efendi size vermemi istedi demiş ve çikolatayı eline vermiş gitmiş. arkadaşımda aldırış etmemiş çikolatayı kaldırıma bırakmış gitmiş. arkadan bir ses, damla  çiçekleri beğenmedin mi demiş. damla cevap vermeden devam etmiş sonra bir ses daha . ya çikolatayı demiş. yine damla ses vermemiş. sonra arkasından eşi koşarak gelmiş beni demi beğenmedin bırakıyorsun diyerek çiçeği ve çikolatayı tekrardan vermiş .tabi damla ilk başta şaşırmış ama sonra sarılarak cevap vermiş ...

MERVE İLE TÜM DERSLER 

6.SINIF - TÜRKÇE - PARÇADA ANLAM ( KONU ANLATIM 1 )

PARÇADA ANLATIM

A) ANLATIM BİÇİMLERİ

➡️ Betimleme ( Betimleyici Anlatım )
Betimleme, okuyucunun gözünde canlanacak şekilde anlatılmasına denir. Genelde bilgiler sade, açık ve anlaşılır olması gerekir. Yazar betimlemeye kendi yorumunu da katabilir.
Betimlemeler insanı konu alabilir (yüzü,gözü, kolları, saç rengi, sevdikleri, sevmedikleri, duyguları, tepkileri gibi )

Örnek;

• Kapının önünde küçük bir kız çocuğu oturuyordu.Eli yüzü kir pas içerisinde, kolları burnunu silmekten katılaşmıştı. saçları ise kıvırcıktı ama sanki aylarca yıkanmamış gibi karışıktı. Üzerindeki elbiseyi en son ne zamanmış diye düşünmeye çalışıyorum ama düşünemiyorum bile. küçük kız bakınca tek görebildiğim gözlerindeki o derin mavilikti. 

➡️ Öyküleme ( Öyküleyici Anlatım )
Yaşanmış yada hazırlanmış bir olayın başkalarına sözle yada yazıyla anlatma biçimine denir.

Örnek;

• Âdem ile büyük oğlu elektrik ustası Yusuf ellerindeki birer lahmacunun son lokmalarını merdivenleri çıkarken çiğneyip yuttular. Bu sebepten merdiven başına vardıkları zaman biraz nefesleri kesilir gibi oldu. O tıkanıkla ikisi birden Osman Efendi'nin tepesine dikildiler ve ihalenin saatini sordular. Osman Efendi üstten alarak "Bekleyin şurada." dedi.

➡️ Açıklama ( Açıklayıcı Anlatım ) 

Bilgi vermek amacı ile oluşturulan yazılardır. Yazar, duygularına yer vermez. Nesnel anlatıma örnektir.

Örnek;

• Halide Edip Adıvar’ın Bütün Eserleri serisinin ilki olarak yayımlanan Mor Salkımlı Ev, yazarın çocukluk günlerinden 1918'e kadar olan hatıralarıdır. Bir roman üslubuyla kaleme alınan eser, edebiyat meraklılarına olduğu kadar yakın dönem Türk tarihiyle ilgilenen okuyuculara da hitap ediyor. Yeni İstanbul Gazetesi'ndeki yayımı ve hatıralarının İngilizce baskısı ile karşılaştırılarak hazırlanan Mor Salkımlı Ev, yazarın özgün anlatımı ve sadeleştirilmemiş orijinal diliyle ve günümüz genç okuru da düşünülerek notlar ve açıklamalarla sunuluyor.

➡️ Tartışma ( Tartışmacı Anlatım ) 
Yazar, kendi doğrularını okuyucuya inandırmak, varsa yanlış düşünce doğruları ispatlamak inandırmak yani anlatıma denir.Yazar, yazılarını sanki karşısında biri varmış onunla konuşuyormuş gibi yazar.  

Örnek;

• Akıllı telefonlar, neslimizin en büyük sorunu olmuştur. İnsanlar bir nesnenin başına akıllı ifadesi yerleştirince yapay zekanın geliştiğini düşünüyorlar. Aslın böyle bir şey yoktur. Akıllı telefonlar, yapay zekanın geliştiğini göstermemektedir. Sadece avuç içi bilgisayarların gelişmiş modelleridir.

B) DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI 

➡️ Tanımlama 

Bir kavram veya varlığının ne olduğunun açıklanmasına denir. Genelde " Nedir ? - Kimdir ? " sorularına cevap verir.

Örnek;

• İş, oluş, durum bildiren sözcüklere fiil adı verilir.
• Tuz, yüz yılardır kullanılan bir baharattır.
• Çin seddi, dünyanın en uzun duvarıdır.
• Mavi gökyüzü, sonsuzluğun simgesidir.

➡️ Karşılaştırma 

En az iki varlığı, olayı, durumu birbiriyle aynı olan, benzeyen vb. kıyaslayan cümlelerdir. Karşılaştırma cümlelerinde, " daha, gibi, göre, fazla, çok, en, ) gibi sözcükler kullanılır.

Örnek;

• Bu sene partiye, geçen senelere göre daha çok kişi katıldı.
• Yazın buraları Antalya'dan bile daha sıcak oluyor.
• Sinan da en az benim kadar hızlı koşuyor.
• Patateste, prinçten farklı olarak daha çok nişasta bulunur.
• Köpekler, kedilerden faklı olarak daha dost canlısı olarak bilinirler.
• Bugün dünkünden fazla yoruşdum.
• Evdeki erikler de pazardaki gibi taze toplandı.
• Balinaların da diğer memeli canlılara benzer özellikleri vardır.

➡️ Örneklendirme 

Anlatılmak istenen bir düşünceyi, somutlaştırmak ,anlaşılır kılmak için ilgili kavramları, kişileri yada eserleri saymaktır.Genellikle önce yargı söylenir, sonra örnek veya örnekler verilir.

Örnek;

• Evde hala birkaç eksiğimiz  var. Mesela henüz bir fırınımız, ufak sehpamız yok.
• Geleceğim için pek çok hedeflerim var. Mesela öncelikli olarak okulumu bitirim mesleğimi elime alıp evlenip gitmek.
• Çeşit çeşit dil konuşabiliyorum. Mesela Almanca, Rusça, Çince,... 

➡️ Tanık Gösterme 

Yazar bazen yazısında anlattığı konuyu kanıtlamak ve doğrulamak için aynı görüşte olan bir  uzmanın görüşüne yer verir.

Tanık olarak seçilen, kişi değil de bir söz ise bu tırnak içine alınarak verilmelidir.

Örnek;

• Jan Paul Sartre şöyle der: “İnsan bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için yazardır.” Bu görüşe katılmamak mümkün mü? Söz sanatçısı dediğin, herkesin söylemek isteyip de söyleyemediği sözleri, kendine özgü biçimler arasından seçerek söyleyivermeli ve okuyucuya: “Benim söylemek istediğimden daha güzel.” dedirtmeli 

➡️ Sayısal verilerden yararlanma

 Yazarın, düşüncesini doğrulamak amacıyla belgeler, istatistiksel sonuçlar, tarihi kanıt ve yazışmalar gibi herkesin kabul etmek zorunda olduğu şeyleri kullanmasıdır.

Örnek;

• “Tuz Gölü çevresinde yılda 750 000 ton tuz üretilmektedir.Bu da Türkiye’nin toplam tuz üretiminin yüzde 55’i demektir.Ancak havzadaki su sorunu, tarımsal verimliliği azaltarak ekonomik kazancın düşmesine neden olmuş.” Aysin Tektaş

( Yazar bilimsel verileri kullanarak Tuz Gölü hakkında bilgiler vermektedir.)

➡️ Benzetme 

Bir durumu, bir kavramı açıklarken bilinen ve ondan daha etkin benzerinden yararlanmaya denir.

Örnek;

• Takım elbiseyi giyince iş adamları gibi olmuşsun.
• Merve keçi gibi inatçı bir kadındır.
• Bulutlar, pamuk balyaları gibi gökyüzüne yayılmışlardı.

6.SINIF - TÜRKÇE - CÜMLEYE HAKİM OLAN DUYGULAR SORULAR (BOŞLUK DOLDURMA )

Yakınma - Özlem - Endişe yada kaygı  - Yadsıma - Ön yargı - Azımsama - Pişmanlık - Hayıflanma - Sitem - Beklenti - Küçümseme - Sevinç - Şaşırma - Üzüntü 

Yüzüğün yerini boşluklara yerleştiriniz. (bir kelime 1 den fazla yerde. Ben direk 14 soru 14 kelime yazdım.
1) Bir şeyin miktarca az olduğunu ve yetersiz gördüğü ifadelere ___________ cümleleri denir.

2) _________ cümleleri, bir kişinin bir olay veya durumu karşısında bir şey yapamamayı ifade eder.

3) _________cümleleri, bir kişi yada durumla ilgili tam bilmeden yargılamak denilebilir. olumlu yada olumsuz olabilir.

4) Yapılan bir şeyin yapmadığı veya söylenen sözlerin söylenmediğini ifade eden yani inkar eden cümlelere __________ denir.

5) Bir kişiyi veya olayı küçük görme önemsememe gibi anlamı taşıyan duygular __________ cümlelerdir.

6) ___________ cümleleri, olmasını yani gerçekleşmesin istediği işleri yada davranışlara diyebilir.

7) __________ cümleleri, olumsuz bir olayın olmamasından dolayı duyulan duygu çeşidi.

8) _________ cümleleri, istediğin bir şeyin olması ile yaşanan duygudur.

9) _________, cümleleri, tekrar yaşadığı yada tekrar görmek isteğini dile getirme anlamı taşır.

10) Bir kişinin tavırları karşısında duyulan kırgınlığı ve öfkeyi yumuşak bir şekilde ifade eden ___________ cümlelerdir.

11)_______  cümleleri, aniden olan bir durum için ne yapacağını nasıl davranacağını bilememe hayrete düşme anlamı taşır.

12) _______ cümleleri, yapılan hata sonucunda duyulan üzüntülü haldir.Genellikle " keşke " ifadesine başvurulur.

13)__________ cümleleri, birinin önceden yapamadığı bir işten dolayı üzüntüyü anlatan cümlelere denir. Pişmanlık bildiren cümleler içerisinde de hayıflanma anlama vardır.

14) _________ cümleleri, bir durumdan duyulan rahatsızlığın dile getirildiği, şikayet bildiren cümlelerdir.

CEVAPLAR 

1) Azımsama

2) Üzüntü

3) Ön yargı

4) Yadsıma 

5) Küçümseme

6) Beklenti

7) Endişe yada Kaygı

8) Sevimç

9) Özlem

10) Sitem

11) Şaşırma 

12) Pişmanlık

13) Hayıflanma

14) Yakınma 

MERVE İLE TÜM DERSLER 

6.SINIF - TÜRKÇE - CÜMLEYE HAKİM OLAN DUYGULAR ( SORULAR )

CÜMLEYE HAKİM OLAN DUYGULAR SORULAR 

1) Aşağıdakilerin hangisinde " şaşırma " anlamı vardır?

A) Ansızın beni görmesin mi ?
B) Ya bu sene sınıfta kalırsam
C) Keşke ona o sözleri söylemeseydim.
D) Koca sınıfta soruyu bilen 2 kişi mi var ?

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

2)  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde " yakınma " anlamı vardır?

A) Yaprak test sorularının çoğunu çözemedim.
B) Dünkü sınavlardan da düşük not bekliyorum.
C) Bir gün öncesinden sınavlara çalışmış.
D) Matematik sınavları da her zaman zor oluyor.

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

3) Aşağıdakilerin hangisinde " yadsıma " vardır? 

A) Bu kadarcık mı para getirdin?

B) Kim demiş onun yaptığını 

C) Bacak kadar boyu ile bize kafa tutuyor.

D) Çok çalıştım ama sınavı kazanamadım

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

4) Aşağıdaki cümlelerinde hangisinde " sitem " yoktur?

A) Birazdaha hızlı olsaydın geç kalmazdık 

B) Buraya kadar geldin ama bana uğramadın

C)10 kişi bir taksiye nasıl sığmış anlayamadım

D) Bu sevinci bize çok mu gördünüz.

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

5) "  Bu çocuktan sana bir hayır gelmez." cümlesinde hakim olan duygu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sitem

B) Küçümseme 

C) Ön yargı

D) Azımsama 

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

6)  (I)  Yakınlarıma sevgimi göstermede çok beceriksizim, çekingenim. 

     (II)  Büyük olasılıkla sıcak, sevgi dolu bir aile ortamında büyümemiş olmam bunun nedeni. 

     (III) Duyguların denetlendiği, yakınlaşmaların gizlendiği bir ortamda yetiştim. 

     (IV) Çok zaman sevgiyle dolup taşarken bile kendimi mağrur bir kale gibi uzak ve sağlam tutmaya çalıştım. 

     (V) Ne yazık ki benim en acıklı, en dokunaklı yanım oldu bu.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde "hayıflanma" anlamı vardır?

A) II.
B) III
C) IV.
D) V

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

7) Aşağıdaki cümlelerinde hangisinde " endişe  " yoktur?

A) Bu kadar hazırladım, süsledi ya gelmezse
B)Ya o güne kadar parayı bulamazsam
C) Ya bu sene sınıfta kalırsam
D) Arabanız anca bu hızla mı gidiyor ?

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

8) I - İnsanların çağlar ve medeniyetler boyunca aynı tarzda duyduklarını, düşündüklerini ve hareket ettiklerini bilmek yeterli değildir.
II - Tarih de bize aynı hakikati öğretir.
III - Önemli olan ayrılmak değil, birleşmektir; fakat zorla değil anlayış ve duygu ile birleşilmelidir.
IV - Objektif bilgi bize sadece anlaşılmaz ayrılıkları gösterir.
V - Halbuki sevgi kaynaşma imkanları yaratır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "öneri" söz konusudur?

A) I
B) II
C) III
D) IV

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

CEVAPLAR

1) A = A: Şaşırma Cümlesidir.
           B: Endişe Cümlesidir.
           C: Pişmanlık Cümlesidir.
           D: Azımsama Cümlesidir.
2) D = Yakınma 
3) B = A: Azımsama Cümlesi
           B: Yadsıma Cümlesi
           C: küçümseme Cümlesi
           D:Üzüntü Cümlesi
4) C = A: Sitem Cümleleri
           B: Sitem Cümleleri
           C: Şaşırm Cümlesi
           D: Sitem Cümleleri
5) C = Ön yargu
6) D = Hayıflanma 
7) D = A: Endişe Cümlesi
           B: Endişe Cümlesi
           C: Endişe Cümlesi 
           D: Azımsama 
8) C = Öneri 

MERVE İLE TÜM DERSLER 

6.SINIF - TÜRKÇE - CÜMLEYE HAKİM OLAN DUYGULAR

CÜMLEYE HAKİM OLAN DUYGULAR 

➡️ Yakınma ( Şikayet ) cümleleri
Bir durumdan duyulan rahatsızlığın dile getirildiği, şikayet bildiren cümlelerdir.

Örnek; 

• Nerede nasıl davranacağını hala öğrenemedi.
• 2 seneden beri beni arayıp sormadın.
• Bırak o kendi bildiğini yapar kimseyi dinlemez.
• Hiç burda kalmıyorsun ki 

➡️ Hayıflanma ( üzülme )  Cümleleri 

Birinin önceden yapamadığı bir işten dolayı üzüntüyü anlatan cümlelere denir. Pişmanlık bildiren cümleler içerisinde de hayıflanma anlama vardır.

Örnek;

• Onu göründe yıllardır aramadığım için çok üzüldüm 
• Şimdi genç olup gezmek isterdim.
• Annemin dediklerini keşke dinleseydim 

➡️ Pişmanlık Cümleleri
Yapılan hata sonucunda duyulan üzüntülü haldir.Genellikle " keşke " ifadesine başvurulur.

 Örnek; 

• Keşke ödevlerimi dün akşam yapsaydım.
• Böyle olacağını bilseydim gelmezdim.
• O elbiseyi almasaydım
• Keşke ona o sözleri söylemeseydim .
• Biraz daha dikkat etmeliydin.

➡️ Sitem cümleleri

Bir kişinin tavırları karşısında duyulan kırgınlığı ve öfkeyi yumuşak bir şekilde ifade eden cümlelerdir.

Örnek;

• Biraz daha hızlı olsaydın geç kalmazdık
• Buraya kadar geldin ama bana uğramadın.
• Bu sevinci bize çok mu gördünüz.
• Doğum gününe beni çağırmamış

➡️ Ön yargı cümleleri

Bir kişi yada durumla ilgili tam bilmeden yargılamak denilebilir. olumlu yada olumsuz olabilir.

Örnek

• Bu çocuktan sana bir hayır gelmez.
• Sen onu başaramazsın 
• Ben zaten onun iyi yüzme bilmediğini biliyordum.

➡️ Şaşırma Cümleleri

Aniden olan bir durum için ne yapacağını nasıl davranacağını bilememe hayrete düşme anlamı taşır.

Örnek;

• Ansızın beni görmesin mi 
• Babam aniden içeri girmesin mi
• Aniden annemle göz göze geldik
• 10 kişi bir taksiye nasıl sığmış anlayamadım

➡️ Özlem Cümleleri

Tekrar yaşadığı yada tekrar görmek isteğini dile getirme anlamı taşır.

Örnek;

• Babamın yanında olabilseydim şimdi
• Eskiden bayramlar bir başka kutlanırdı
• Köyde yetişen, mis gibi kokan domates olsa da yesek
• Nerede eski gençlik.

➡️ Sevinç Cümleleri

İstediğin bir şeyin olması ile yaşanan duygudur. sevinç

Örnek;

• Yaşasın bugün 23 Nisan 
• Öğretmen olduğu için etekleri zil çalıyor.
• Dedem geldiği için sevinçten havalar uçtum.

➡️ Üzüntü Cümleleri

Bir kişinin bir olay veya durumu karşısında bir şey yapamamayı ifade eder.

Örnek;

• Onu ağlarken gördüm ya çok moralim bozuldu.
• Çok çalıştım ama sınavı kazanamadım .
• Akrabası kaza yapınca çok üzüldü.

➡️ Endişe ( kaygı ) Cümleleri

Olumsuz bir olayın olmamasından dolayı duyulan duygu çeşiti.

Örnek;

• Bu kadar hazırladım, süsledi ya gelmezse
• Telefonuna kapalı acaba nerede 
• Ya o güne kadar parayı bulamazsam
• Ya bu sene sınıfta kalırsam.

➡️ Küçümseme Cümleleri

Bir kişiyi veya olayı küçük görme önemsememe gibi anlamı taşıyan duygular cümlelerdir.

Örnek;

• Sen bu resmi çizemezsin ki 
• Bacak kadar boyu ile bize kafa tutuyor.
• Çok ucuz giyinmiş
• Günlerce çalıştığın halde 85 mi aldın.
• İki ders verdin diye öğretmen mi oldum sanıyorsun?

➡️ Azımsama Cümleleri

Bir şeyin miktarca az olduğunu ve yetersiz gördüğü ifadelere denir.

Örnek;

• Bu kadarcık mı para getirdin?
• Arabanız anca bu hızla mı gidiyor ?
• Koca sınıfta soruyu bilen 2 kişi mi var ? 

➡️ Beklenti Cümleleri
Olmasını yani gerçekleşmesin istediği işleri yada davranışlara diyebilir.

Örnek;

• Buraya gelince bize de uğrar sanmıştım
• Ders kadar ödevimi yapmayı ummuştum 
• Telefon edince bize geleceğini düşündüm
• Düğünde takı takar sanmıştım.
• Düğünüme gelir sanmıştım

➡️ Yadsıma ( İnkar ) Cümleleri

Yapılan bir şeyin yapmadığı veya söylenen sözlerin söylenmediğini ifade eden yani inkar eden cümlelere denir.

Örnek;

• Kim demiş onun yaptığını 
• Ben hiç sana yalan söyler miyim ? 
• Ben öyle bir şey demedim
• Ben onu ilk defa görüyorum.

MERVE İLE TÜM DERSLER 

6.SINIF - TÜRKÇE - CÜMLENİN İFADE ETTİĞİ ANLAM ÖZELLİKLERİ ( BOŞLUK DOLDURMA )

Tanım cümleleri - olasılık( ihtimal ) - eleştiri - uyarı - olasılık ( ihtimal ) - öneri teklif - ikilem - varsayım - ikilem - abartma 

Verilen kelimeleri boşluklara yerleştiriniz. (bir kelime 1 den fazla yerde. Ben direk 10 soru 10 kelime yazdım.

1) _____________cümleleri, aynı kelimenin, yakın anlamı kelimeleri veya zıt anlamlı kelimelerin tekrarlamasından oluşan sözcük grubudur.

2) Akla yakın sonucu önceden bulmaya çalışma yöntemi ile elde edilen yargıya ____________ cümleleri denir.

3) _____________ cümleleri, bir durumu, özelliği olduğundan ya çok fazla ya çok az göstermek, bir olayı olmayacak şekilde abartarak anlatmak

4)___________cümleleri, kişiyi uyarma, öğüt verme, ikaz etme Uyarı cümlelerinde genellikle olumsuz bir durum söz konusudur diyebiliriz. 

5) Kısa ve öz bir şekilde anlatırsak, " Tanımlama " bir şeyin ne olduğunu söyleme, yani " bu nedir " soruna cevap verebilme ___________ cümleleri demektir.

6) Bir sorunu çözmek üzere öne sürülen görüş, düşünce, davranış biçimi anlamı taşır.Fikir verme ve yol gösterme biçimine __________ cümleleri denir.

7) _____________ cümleleri, gerçekte olmayıp geçici bir süre için var kabul edilen, gerçekmiş gibi düşünülen durumları anlatır

8) __________ cümleleri.bir insanı, bir konuyu, bir eseri, iyi kötü yada doğru yanlış gibi incelemelere ve bu konuda ki belirtilen görüş demektir

9) İleri geri, er geç, mırın kırın, ____________ cümlelerine örnektir.

10) olacak, olmalı, belki, ihtimal ki, __________ cümlelerinde kullanılır. 

CEVAPLAR 

1) İkilem

2) Olasılı ( ihtimal) 

3) Abartma 

4) Uyarı 

5) Tanım 

6) Öneri teklif 

7) Varsayım

8) Eleştiri

9) İkilem

10) Olasılık ( ihtimal ) 

6.SINIF - TÜRKÇE - CÜMLENİN İFADE ETTİĞİ ANLAM ÖZELLİKLERİ ( SORULAR VE CEVAPLAR )

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde " tahmin " anlamı vardır?

A) Memeli hayvanları bir çırpıda sayıverdi.
B) Sanırım bu problemi bu yoldan çözen tek kişi benim
C) Annemi karşılamak için sabahın erken saatlerinde otogara gittim.
D) Ödevini yapmadığı için derse girmedi.

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

2) Aşağıdakilerin hangisinde " varsayım " bir ifade vardır ?

A) Belki bizde onlar gibi başarılı oluruz.
B) Diyelim ki yaptığımız resim 1.oldu
C) Sıcak havalarda üşürdü.
D) Söylediklerinizi bir şartla ile kabul ederim

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

3) Aşağıdakilerin hangisinde " olasılık " söz konusudur?

A) Her şeyi kötüye yoruyor.
B) Acaba onunda aklı bende kaldı mı?
C) Dediğim gibi yazsaydı hikayesi bitecekti.
D) Bu satıştan çok büyük zarara uğrayacak.

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

4) Aşağıdakilerden hangisinde " abartma " anlamı anlamı vardır?

A) O kadar çok büyümüş ki onu tanıyamadım

B) Sinemada gülmekten öldük.

C) Bu sözlerinden bıktım

D) Kaderimde bunu da yaşamak varmış.

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

5) Aşağıdakilerden cümlelerin hangisinde " varsayım " anlamı vardır ? 

A) Ben onun suçsuz olduğunu baştan beri tahmin ediyordum.

B) Böyle birden geleceği aklıma bile gelmezdi

C) Keşke para varken yatırım yapsaydım.

D) Diyelim ki seni işe almadılar ne yapacaksın ? 

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

6) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde " uyarı " söz konusudur ?

A) Üzülmekle bir şey elde edemeyeceğini bil.

B) Bugüne kadar üzüleceği bir şey yapmadı

C) Onun ne kadar üzgün olduğunu anlatamam.

D) O manzarayı görüp de üzülmemek elde değil

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

7) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde " eleştiri " anlamı yoktur?

A) Böyle gidersen okulu kazanamazsın.

B) İşini bu şekilde titiz yapması başarılı olmasını sağlar.

C) Zamanı planlı bir şekilde harcamalısınız.

D) Bugün çok kötü giyinmişsin .

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

8) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde " uyarı " anlamı yoktur?

A) Onun arkasında dağ gibi babası var

B) Saçma sapan bir sebep yüzünden aramızı bozmayalım

C) İş yerinde giderken kılık kıyafetine biraz özen göstermelisin.

D) Öğlen yemeğin yerine ıvır zıvır çok yedim şimdi karnım acıktı.

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

CEVAPLAR 

1) B

2) B

3) C

4) B

5) D

6) A

7) C

8) A

6.SINIF - TÜRKÇE - CÜMLENİN İFADE ETTİĞİ ANLAM ÖZELLİKLERİ

 CÜMLENİN İFADE ETTİĞİ ANLAM ÖZELLİKLERİ

➡ Tanım cümleleri 
Kısa ve öz bir şekilde anlatırsak, " Tanımlama " bir şeyin ne olduğunu söyleme, yani " bu nedir " soruna cevap verebilme demektir.

Örnek;

• Bir fırça darbesi ile çizilmiş bir resimdir kısa şiir. ( bu nedir ? diye sordum. şiirin tanımlaması diye cevap verdi. yani tanımlama cümlesidir bu )
• Bir çember içinde kalan düzlem parçasıdır daire. ( bu nedir ? - dairenin tanımı ) 
• Geometri, etrafa farklı biçimlerde bakabilme sanatıdır. 
• Askerlik, Türk milletinin her ferdinin ilk mesleğidir.

➡️ Öneri ( Teklif ) Cümleleri 

Bir sorunu çözmek üzere öne sürülen görüş, düşünce, davranış biçimi anlamı taşır.Fikir verme ve yol gösterme biçimi

Örnek;

• Sabır bir erdemdir sakın ondan vazgeçmeyin.
• Vakit geçirmeden sermayelerimizi birleştirmeyi öneriyorum.
• Daha güzel şiirler yazmak için büyük şairleri örnek almalısın.
• Ben diğer bölümden başlayalım diyorum.
• Zamanı planlı bir şekilde harcamalısınız.
• projenizi yeniden gözden geçirmelisiniz bence 

➡️ Varsayım Cümleleri

Gerçekte olmayıp geçici bir süre için var kabul edilen, gerçekmiş gibi düşünülen durumları anlatır. "tut ki, tutalım ki, farz edelim, farz et, düşün ki " gibi ifadeler kullanılabilir.

Örnek;

• Tut ki sınav biraz geçikti.
• kabul edelim ki söz verdikleri gibi göndermediler 
• Diyelim ki seni işe aldılar ne yapacaksın ?
• Gözlerini kapat ve bizi kimsenin olmadı sakin bir yer düşün.

➡️ Eleştiri Cümleleri

Bir insanı, bir konuyu, bir eseri, iyi kötü yada doğru yanlış gibi incelemelere ve bu konuda ki belirtilen görüş demektir.Tabi olumsuz eleştiri yada olumlu eleştirilerde olabilir.

Örnek;

• Yazar, eserinde yabancı sözcüleri çok kullandığı için eser tam olarak anlaşılamamış.
• Böyle gidersen okulu kazanamazsın
• Ödevlerini yine baştan savma yapmışsın.
• O her zaman giydiği kıyafetlerle çok güzel oluyor.
• İşini bu şekilde titiz yapması başarılı olmasını sağlar 

➡️ Öz Eleştiri Cümleleri

Kişinin kendisini veya kendisi ile ilgi konuşları eleştirmesine denir.

örnek;

• Annemin kalbini, iyice düşünmeden konuştuğum için kırmışımdır.
• Hocamın anlattıklarını dinlemediğim için sınavdan iyi not alamamışım
• Seni tanımadığım için ön yargılı davrandım.
• Bu gün çok kötü giyinmişim.

➡️ Uyarı Cümleleri

Kişiyi uyarma, öğüt verme, ikaz etme Uyarı cümlelerinde genellikle olumsuz bir durum söz konusudur diyebiliriz.

Örnek;

• Eşyalarımı taşırken dikkat edin.
• Bu ilacı günde 1 defa kullanmalısın.
• Bir daha buraya gelmeyin
• Böyle bir hata yaptığını kabul etmelisin.
• Terli iken soğuk su içmeyin

➡️ Tahmin cümleleri

Akla, sezgilere, gözlemlere ve birtakım verilere dayanarak, olacak bir şeyi önceden kesebilme sonucunda ortaya çıkan cümlelerdir.

Örnek;

• Eşim düşünmekten uyumamıştır şimdi.
• Şuan da ders başlamıştır.
• Merve bugün çok süslenmiş herhalde gezmeye gidecek
• Gördüğümde çok kötüydü ağlamış sanırım.

➡️ Olasılık ( ihtimal ) Cümleleri

Akla yakın sonucu önceden bulmaya çalışma yöntemi ile elde edilen yargıdır. Yani bir olayın nasıl sonuçlanacağını kestirme düşünmeye denir." olacak, olmalı, belki, ihtimal ki " sözcükler kullanılabilir.

Örnek;

• Bu hastalık hemen geçmeyebilir.
• Yarın okula benimle belki oda gelir.
• Sana pas vereceğini sanmıyorum.
• Bu saatte gelen annem olmalı
• Bence sen bu sınavı geçtin.
• Sanırım kazandık.

➡️ Abartma Cümleleri

Bir durumu, özelliği olduğundan ya çok fazla ya çok az göstermek, bir olayı olmayacak şekilde abartarak anlatmak.

Örnek;

• Sinemada gülmekten öldük.
• Kızım ateşler içinde yanıyor.
• Onu arkasında dağ gibi babası var 
• Kardeşim çikolata alamadığı için kıyameti kopardı.
• Bizi görünce kıskançlığından çatladı.

➡️ İkilem Cümleleri

Aynı kelimenin, yakın anlamı kelimeleri veya zıt anlamlı kelimelerin tekrarlamasından oluşan sözcük grubudur.

Örnek;

• İleri geri
• Az çok
• Koşa koşa 
• Ağır ağır 
• Ivır zıvır 
• mırın kırın
• eski püskü 
• yarım yamalak
• ses seda 
• kılık kıyafet 
• er geç
• Öğlen yemek yerine ıvır zıvır çok yedim, şimdi karnım acıktı.
• Giydiği Kıyafetler yırtık pırtık olmuş
• İş yerine giderken kılık kıyafetine biraz düzen vermelisin
• Saçma sapan bir sebep yüzünden aramızı bozmayalım.